Ο όρος «ψύχωση» χρησιμοποιείται όταν το άτομο χάνει σε κάποιο ή σε ολικό βαθμό την επαφή με την πραγματικότητα. Κατά τη διάρκεια ενός ψυχωτικού επεισοδίου, οι σκέψεις και οι απόψεις του πάσχοντος διαταράσσονται και αντιμετωπίζει δυσκολία να διακρίνει τι είναι αληθινό και τι όχι. Η ψύχωση έχει σχέση με διαταραχές του φάσματος της σχιζοφρένειας και παρόλο που συνυπάρχει και με άλλα συμπτώματα, αποτελεί το πλέον καθοριστικό κριτήριο για τη διάγνωση της σχιζοφρένειας. Συνήθως, τα άτομα που εμφανίζουν ψύχωση έχουν ηλικία από 18 μέχρι 40 έτη χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποκλείεται το ενδεχόμενο εμφάνισης σε οποιαδήποτε ηλικία.

Ποιες διαταραχές παρουσιάζουν ψυχωτικά συμπτώματα;

 Πέραν από τη σχιζοφρένεια, υπάρχουν κι άλλες διαταραχές οι οποίες παρουσιάζουν συμπτώματα ψύχωσης. Αυτές είναι:

• Διπολική διαταραχή
• Καταθλιπτική διαταραχή με χαρακτηριστικά ψύχωσης
• Επιλόχειος κατάθλιψη
• Σχιζοσυναισθηματική διαταραχή
• Ψύχωση οφειλόμενη σε εξάρτηση από ουσίες ή αλκοόλ

Επιπλέον, η ψύχωση ενδέχεται να προκύψει ως δευτερεύον σύμπτωμα σε άλλες διαταραχές ή ασθένειες. Επί παραδείγματι:

• Άνοια
• Όγκος στον εγκέφαλο
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Νευρολογοεξαρτώμενες ασθένειες όπως η νόσος Parkinson
• AIDS/HIV

 

Ψύχωση – Αίτια

 Τα αίτια της ψύχωσης δεν είναι απόλυτα κατανοητά. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες οι οποίοι πιθανόν εντείνουν τις πιθανότητες εμφάνισής της όπως:

• Μεταβολές στην εγκεφαλική δομή

Άτομα με ψύχωση παρουσιάζουν αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου σε συνδυασμό με μεταβολές σε ορισμένες χημικές εγκεφαλικές ουσίες. Εγκεφαλικές τομογραφίες ατόμων με ψύχωση ή ιστορικό ψύχωσης έχουν δείξει μειωμένη φαιά ουσία.

• Γενετική προδιάθεση

Σχιζοφρενείς ή άτομα που πάσχουν από διπολική διαταραχή υπάρχει η πιθανότητα να έχουν γενετική προδιάθεση να αναπτύξουν την πάθηση

• Ορμονικές αλλαγές

Η επιλόχειος ψύχωση μπορεί να προκαλείται από αλλαγές στις ορμόνες της γυναίκας

 

Ποια είναι τα συμπτώματα ψύχωσης;

Ένα άτομο το οποίο πάσχει από ψύχωση μπορεί να παρουσιάσει ορισμένα βασικά συμπτώματα τα οποία είναι:

• Ακραία διαστρέβλωση της πραγματικότητας
• Συναισθηματικές εκρήξεις
• Εσωστρέφεια
• Αδιαφορία για προηγούμενα ενδιαφέροντα
• Σιωπή
• Απομόνωση
• Κατακερματισμός της προσωπικότητας
• Παραισθήσεις
• Αίσθηση ότι κυριαρχεί το κακό
• Ψευδαισθήσεις
• Παραλήρημα
• Έντονο άγχος
• Συνεχής κινητικότητα ή πλήρης ακινησία
• Αίσθηση ότι όλοι συνωμοτούν εναντίον του
• Αποδιοργανωμένη σκέψη και ομιλία
• Απάθεια

Συνήθως, η ψύχωση είναι μια διαταραχή η οποία εξελίσσεται αργά. Αυτό βέβαια εξαρτάται και από την αιτία με την οποία συσχετίζεται. Υπάρχουν κάποια ήπια πρώιμα συμπτώματα τα οποία δείχνουν την ανάπτυξη ψύχωσης όπως:

• Κατάθλιψη
• Εμμονικές σκέψεις
• Διαταραχές ύπνου
• Ακραίες και διαστρεβλωμένες απόψεις
• Έντονη καχυποψία
• Τάσεις αυτοκτονίας

 

Ψύχωση – θεραπεία

Το άτομο με ψύχωση μπορεί να συμπεριφέρεται με τρόπο μη προβλέψιμο και σε περιπτώσεις, μπορεί να γίνει και βίαιο. Συνήθως όμως, το άτομο που παρουσιάζει ψυχωτικά επεισόδια είναι πιο πιθανό να βλάψει τον ίδιο του τον εαυτό παρά κάποιον άλλο. Έρευνες έχουν δείξει ότι ένα ψυχωτικό άτομο θα παρουσιάζει συμπτώματα ψύχωσης για παραπάνω από ένα χρόνο και έπειτα θα υποβληθεί σε θεραπεία. Είναι σημαντικό να λαμβάνει από νωρίς θεραπεία ο ασθενής διότι η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορούν να αποτελέσουν μέτρο πρόληψης για εξέλιξη της διαταραχής και εντονότερων συμπτωμάτων. Ένας πιστοποιημένος ψυχολόγος ή ψυχίατρος μπορεί να συμβάλλει στη διάγνωση και την δημιουργία ενός εξατομικευμένου πλάνου θεραπείας.

Η θεραπεία οφείλει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του θεραπευόμενου. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο συνδυασμός ψυχοθεραπείας με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Σε γενικές γραμμές η θεραπεία περιλαμβάνει:

• Αντιψυχωσικά φάρμακα τα οποία συμβάλλουν στην ανακούφιση των εκάστοτε συμπτωμάτων
• Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία ομιλίας
• Ατομική ή ομαδική ψυχοθεραπεία

Είναι σημαντικό τα άτομα με ψύχωση να συμμετέχουν – στο βαθμό που μπορούν- στον σχεδιασμό της θεραπείας τους. Σε αυτό έγκειται η εξειδίκευση του θεραπευτή σε ζητήματα ψύχωσης και στην ικανότητα αυτού να κάνει τον ασθενή να νιώθει άνετα.
Εάν εσείς ή κάποιος οικείος σας παρουσιάζετε συμπτώματα ψύχωσης, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με την Ψυχίατρο – Ψυχοθεραπεύτρια Αγγελική Πετροπούλου, η οποία μέσω της πολυετούς εμπειρίας της θα σας βγάλει από το αδιέξοδο